(1921-1933 arası Gaziantep’e bağlıydı)
“Cennete Eş” manasına gelen Bethesna, Bihicti, Bisni gibi isimlerle söylene gelmiştir. Malazgirt Savaşı ile Anadolu’ya giren Türkler Besni’ye üç koldan girerek şehri egemenliklerine almışlardır.
Bu Türkler Saka-İskit Türklerinin Varsak, Türkmenlerin Avşar ve Çerkez oymakları ve Türkoğulları kavmi olduğu yapılan araştırmalarda ortaya çıkarılmıştır.
Tarihinde birçok saldırılara da hedef olan Besni özellikle Moğol ve Timur’un istilalarına karşı Türkoğlu Halil Bey komutasındaki Besni orduları kahramanlıkları ile Yıldırım Beyazıt’dan takdirname alan ilk şehir olmuştur. Osmanlı padişahlarından Yıldırım ve Yavuz Besni’ye uğramış Hamamcızade Haceli’nin hamamında yıkanarak kese attırmışlardır. Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi’nde Merc-i Dabık zaferiyle ele geçirdiği Besni’ye, Konya Karaman Beyliği’nin önde gelen ailelerinden Kösebirlerden Bekir Ağa’yı bey olarak yollamış, Kösebekiroğlu Hurşid Ağa adıyla da bilinen Gaziantep’in ünlü Türkmen Beyi Hurşid Ağa’nın Kurtuluş Savaşı sırasındaki katkıları, bölgedeki muazzam saygınlığı ve gücüyle pekişmiştir.
Evliya Çelebi Besni için “Hayran kaldım” demiştir.
Türk Kurtuluş Savaşı’nda, Kuva-i Milliye’ye Besni de rastlanır. İlk mebus Reşit Bey’in(AĞAR) Sivas Kongresi’nde Atatürk’ün en yakın çalışma arkadaşı olarak maddi ve manevi destek verdiği de bilinmektedir.
19. yüzyılın sonlarında Malatya’ya bağlı bir kaza olan Besni, Cumhuriyetin ilk yıllarında Gaziantep iline bağlandı. 1933 ‘ te tekrar Malatya’ya bağlanan ilçe 1954’te il yapılan Adıyaman’ın bir ilçesi oldu.
